CHP ve MHP darbe davalarını, BDP terör örgütü KCK’yla ilgili süreci Meclis’e taşıdı. Sanıkların avukatları mazbatalarla mahkemelere başvuracak.
Ancak Meclis’e girmelerine vize verilse bile 9 sanık Anayasa gereği dokunulmazlıktan yararlanamayacak. Meclis kararına gerek kalmadan tekrar tutuklanabilecekler. CHP ve MHP’nin darbe sanıklarını aday göstermesiyle başlayan kriz kapıya dayandı. KCK, Ergenekon ve Balyoz davasından tutuklu 9 kişinin milletvekili seçilmesi yeni Meclis’in ilk tartışması olacak. Resmi sonuçlar açıklandıktan sonra sanıkların avukatlarımazbata ile birlikte mahkemeye başvuracak. Yerelmahkemeler, bu sanıklara tutukluluğu gerektirecek durumun ortadan kalktığı gerekçesiyle Meclis yolunu açabilecek. Ancak bu isimler Anayasa’nın 14’üncü maddesi nedeniylemilletvekili dokunulmazlığından yararlanamayacak. Meclis kararına gerek kalmadan 9 isim tekrar tutuklanabilecek. KCK, Ergenekon ve Balyoz davasından tutuklu sanık olmalarına karşınmilletvekili seçilen 6’sı BDP’li 9 kişiyle ilgili tartışmalar sürüyor. Edinilen bilgilere göre yerel mahkemeler, ‘tutukluluk süreleri’ ve ‘kaçma şüphesinin ortadan kalkmasını’ dikkate alarak 9 sanık için Meclis yolunu açabilecek. PKK terör örgütüne üye olmakla tutuklu olarak yargılanan Sebahat Tuncel’in bağımsızmilletvekili seçilmesinden sonra yaşanan sürecin aynısı 9 kişi için de işletilebilecek. Ancak haklarında ağır iddialar bulunan sanıklar Meclis’e girseler bile milletvekili dokunulmazlıklarından yararlanamayacak. Zira serbest bırakılan 9 kişi yeni gelişmeler karşısında mahkemelerin talebiyle Meclis kararına gerek olmadan yeniden tutuklanabilecek. Anayasa’nın 14 ve 83’üncü maddelerinin bu yetkiyi verdiği belirtiliyor.
Anayasa hükmü açık
Anayasa’nın 14. maddesi kapsamına giren bir suç nedeniyle hakkında soruşturma yürütülen milletvekilleri dokunulmazlıktan yararlanamıyor. Bu madde kapsamına giren suçlar TCK’da yer alıyor. Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak (madde 302), Anayasa’yı ihlal (madde 309), Yasama organına (TBMM) karşı suç (madde 311), Hükümete karşı suç (madde 312), Türkiye Cumhuriyeti hükümetine karşı silahlı isyan (madde 313) ve Silahlı örgüt (madde 314) gibi suçlar bunlar arasında. Mehmet Haberal, Mustafa Balbay, Sinan Aygün ve Engin Alan’ın Ergenekon ve Balyoz kapsamında yargılandığı suçlar bu kapsama giriyor.
Haklarında ‘yakalama’ kararı çıkabilecek
Ergenekon sanıkları Mustafa Balbay ve Mehmet Haberal CHP’den, emekli Korgeneral Engin Alan MHP’den, KCK tutuklusu 6 isim de BDP’nin desteğiyle milletvekili seçildi. Ancak bu isimler Meclis’e girseler de milletvekili dokunulmazlıkları olmayacak. Zira tutuklu isimleri tahliye amaçlı Meclis’e taşıma yöntemi, yargılama faaliyetine müdahale anlamına geliyor. Bu kişiler hakkındaki davalar, Anayasa- ’nın 14. maddesi ve Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) benzer maddeleri kapsamına giren suçlarla ilgili yürütülüyor. Ergenekon sanıklarının yargılandığı “Devletin birliği ve ülke bütünlüğünü bozmak” ve “Hükümete karşı işlenen suçlar” bunlardan bazıları olarak biliniyor. Bu suçlar, Anayasa’nın 83’üncü maddesinin hükmü dışında yer alıyor. Bir milletvekili ağır cezayı gerektirenbir suç nedeniyle suçüstü yakalanmışsa ya da seçimden önce başlanmak kaydıyla Anayasa- ’nın14’üncümaddesi kapsamına girenbir suç nedeniyle hakkında soruşturma yürütülüyorsa, Meclis’inkararına gerek kalmadan, tutulabiliyor, sorguya çekilebiliyor, tutuklanabiliyor ve yargılanabiliyor. Bu milletvekilleri eylemleri nedeniyle anayasanın83’ncü maddesindeki dokunulmazlıklardan da yararlanamıyor.
Tuncel modeli
Meclis’in milletvekili seçilen Ergenekon sanıkları hakkında mevcut yasal düzenlemelere göre dokunulmazlıkla ilgili herhangi bir karar verme görevi bulunmuyor. Bu durumda, milletvekili seçilen tutuklu hakkında soruşturma ve kovuşturmanın niteliğine göre, ilgili yargı merci, Anayasa’nın 83’üncü maddesi uyarınca, tutuklama dâhil uygun gördüğü kararları verebiliyor. PKK terör örgütüne üye olmakla tutuklu olarak yargılanan Sebahat Tuncel’in bağımsız milletvekili seçilmesinden sonra yaşanan süreç de bunu gösteriyor. Yargılamayı yapan mahkeme Tuncel’in yasama dokunulmazlığına sahip olduğu gerekçesiyle tahliyesine karar verdi. Başsavcılık karara itiraz etti. Tuncel’e isnat edilen eylemin, dokunulmazlık kapsamı dışında kaldığını, bu nedenle verilen kararın doğru olmadığı belirtildi. Yargılamayı yapan yerel mahkeme de, itirazüzerine gerekçesini değiştirdi. Tutukluluğu gerektirecek durumun ortadan kalktığı (kaçma şüphesinin ortadan kalktığı) gerekçesiyle bir tahliye kararı verdi. Tuncel de bu karar üzerine YSK onayıyla Meclis’e girdi.
Dokunulmazlık sözkonusu değil
Emekli Başsavcı Reşat Petek: Anayasa’nın 14 ve 83’üncü maddeleri milletvekili seçilen ancak KCK, Ergenekon ve Balyoz davaları kapsamında tutuklu bulunan kişilerin dokunulmazlıkları önünde engel. Dava kapsamında haklarında verilecek kararlar ve gelişmeler 2015 sonrasına bırakılmayacaktır. Mustafa Balbay, Engin Alan ve Mehmet Haberal için tahliyeleri söz konusu olduğunda yeniden bir tutuklama söz konusu olabilir mi? Olabilir. Çünkü BDP’nin eski siyasileri Meclis’te tutuklanıp götürülmüşlerdi. Prof. Dr. Mustafa Şentop: Anayasa’nın 14’üncü maddesi kapsamında KCK, Ergenekon ve Balyoz sanıklarının yargılandıkları davalardan dokunulmazlıkları yoktur. Zira mahkeme tahliyelerine karar verip bu kişiler Meclis’e girseler bile, önemli bir delil çıktığında tutuklanabilir. Hatta davaları sonuçlanıp bu kişiler mahkum olursa milletvekillikleri düşer.
