Amerikan Hazine Bakanlığı’nın hedefindeki İranlı Bank Mellat, Türkiye’de tarihinin en parlak günlerini yaşıyor. Peki ama Bank Mellat neden takipte?
Ufuk ŞANLI/ VATAN
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Bank Mellat, 2010- 2011 Mart döneminde yani 15 aylık bir zaman dilimi içinde aktif büyüklüğünü tam yüzde 600 artırdı ve 395 milyon liradan 2.7 milyar liraya yükseltti. Aynı dönemde bankanın toplam kredi ve alacakları da yüzde 800 artış kaydetti ve 227 milyon liradan 2 milyar liraya fırladı.
Bankanın bu şaşırtıcı performansı mevduatta da kendisini gösterdi. Bankanın 2010 başında 125 milyon lira olan toplam mevduatı yüzde 208 artışla 386 milyona tırmandı. Bank Mellat’ın son 15 ayda yakaladığı bu baş döndürücü başarı sıralamadaki yerinin de değişmesini sağladı. 2009 sonunda 45 banka arasında 35’inci sırada bulunan İran bankası Mart 2011 sonunda 14 basamak birden yükseldi ve 21. sıraya yerleşti. Toplam 3 şubesi bulunan banka, birçok yerli ve yabancı bankayı da geride bırakmayı başardı.
Mellat’ın gerisinde kalan bankalar arasında Turgut Yılmaz’ın Tekstilbank, Libyalıların yönetimindeki Arap– Türk Bankası, İsrailli Bank Hapoalim’in sahibi olduğu Bank Pozitif, Hariri ailesinin sahibi olduğu Turkland Bank, Hüsnü Özyeğin’in sahibi olduğu Fibabank’a ile Turkish Bank bulunuyor.
Bank Mellat neden takipte Peki, ama Bank Mellat neden Amerikan istihbarat birimlerinin yakın takibinde diye sorabilirsiniz. Washington yönetiminin iddiasına göre Almanya’da Kurulu bulunan Europaische-Iranische Handelsbank (EIH) Tahran yönetiminin uluslararası para trafiğinde önemli bir yere sahip. Avrupa ülkelerinin İran’dan aldıkları petrol ve doğalgazın parasını yatırdıkları EIH, Tahran yönetiminin silahlanma sürecine de katkı sağlıyor. Bu bankanın kapatılması için Avrupa Birliği ve Alman Merkez Bankası nezdinde girişimlerde bulunan ABD yönetimi, Bank Mellat’ın EIH’nin yüzde 26’sına sahip olmasından hareketle Mellat’ın da uluslararası yaptırımlar kapsamına alınması için büyük çaba harcıyor. Bankanın Türkiye’deki faaliyetleri ve hızlı büyümesinden ciddi anlamda rahatsızlık duyan ABD yönetimi bu konudaki kaygılarını geçtiğimiz aylarda son derece yüksek bir ses tonuyla dile getirdi ve “Bank Mellat ile çalışan Türk bankasını yakarım” mesajını verdi. Edindiğimiz bilgilere göre ABD Hazine Bakanlığı bankanın terörizmin finansmanına destek verdiğini ileri sürerek Mali Suçlar Araştırma Kurulu (MASAK) vasıtasıyla bankanın Türkiye’deki malvarlıklarına el konulmasını talep ediyor. Ancak Türk Hükümeti banka hakkında uluslararası toplum tarafından alınmış bir karar olmadığına işaret ederek buna karşı çıkıyor.
