Yeryuzundeki Turklerin Bulusma Noktasi

Bir medeniyet olustururken temelinde belirli fikirler yatar. Bunlardan en onemlisi ve birincisi halkina sagladigi hurriyettir diye dusunuyorum.

Yine soyle bir tarihe hizlica goz atacak olusak, 18 yy daki Fransiz ihtilali bir ozgurluk talebiydi. Paris’teki kivilcim benzer kulturdeki Avrupa’daki devletlerin yonetim seklini buyuk olcude degistirdi. 19 ve 20 yy da bircok ulke gercek veya degil ozgurluklerini elde ettiler. 21 yy baslarinda yasanan Arap bahari kiyamete kadar boyle gider dedigimiz kati duzenleri ortadan birer birer kaldiriyor. Tunus’tan alinan heyecan benzer kulturleri sariyor. Ekonomik nedenleri de olsa insanin hurrriyeti yoksa karni doysa bile mutlu olamiyor. Bir kisi, aile veya grubun hegamonyasina cumhuriyet, demokrasi veya adi ne olursa olsun, mantiginin alamadigina, artik kanaat etmek istemiyor. Hurriyete duyulan ihtiyac giderek artiyor insanoglunda. Avrupa ve Amerika’da bu ozgurluk ahlak degerlerini zorlayan farkli alanlara kaymis olsa da.

Kimligini aradigimiz medeniyet sinirlari olmayan bir hurriyet sunmasi mumkun degil ama sinirlari gozukmeyen bir hurriyet verilebilir. Engin bir deniz gibi. Sinirlari cok uzakta gozukse bile bir diger denize gecebilmenize de size musaade edebilen. Kapali sistemler gol gibi bir hurriyet sunar, bazilari hayatindan memnun olsa da buyuk cogunlugunun gozu her zaman o sinirlarda olur. Cin’in sorunu burada, icinde bir barut gizli ne zaman ne sekilde patlar bilinmez.

Medeniyet bir insani potansiyel olarak nerede tutar. Bu da cok onemli bir konu. Amerika ve Avrupa’da kurallar buyuk olcude isliyor ama onu bir de icinde yasayan insanlara sorun. Ne cezalar ile canlar yakiliyor. Trafik cezasi almayan yok. Bazi insanlar aylik harcama kalemi olarak goruyor artik bu cezalari. Artik polis gorunce veya sesli anonsunu duyunca kurallar icinde bile olsaniz kenara cek diyecekler diye tedirgin oluyorsunuz. Kisacasi buralarda sistem sizi suca cok yakin tutuyor ve agir bedeller odetiyor. Bir diger ornek Ebay’de satis yapan bir arkadasim anlatmisti. Babasinin kartindan alim yapan bir gencden dolayi kendisinin butun hesaplari dondurulmustu. Bu his dunyasi ile nasil cesaretle bir ise atilirsiniz. Bu medeniyet, tabi medeniyetse, her an bir bataga girebilirim dusuncesi ile suya sabuna bulasmayan ve kendisini bastirilmis hisseden kisiler, insanlar olusturuyor. Evet, kanaatimce asil medeniyet insana potansiyel olarak sucsuz bakar ama ince ince de takip eder, asil niyetini gorebilmek adina. Buldugu negatif ogelerde kendisi, ailesi ve cevresine zarar verme ihtimalini gorunce tedbirini alir, kendisini uyarir ama o kisinin gelecegini karartip kisiliksizlestirmemek adina halka ifsa etmez.

Medeniyet hangi tarafta durur. Son olarak Hz Omer’in halife oldugu zaman halka hitap ederken soyledigi cok begendigim bir sozu var: ‘Sizin yaninizda en zayıfınız benim yanımda en kuvvetli olanınızdır. Kuvvetliniz ise benim yanımda zayıfınızdır’. Anlam olarak yetim, cocuk kadin, fakir, isci, koylu vs zittina karsi daha zayif olan herkese kanat geren bir adalet anlayisi ile o insanlara yasam alanini genisletmek. Servet, makam ve kuvveti lobi gibi isimler ile kutsamayan bir medeniyet…

Gelen Ramazan Bayraminizi tebrik ederim,

Huseyin Guruler, 24..8.2011