Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın nükleer silah peşinde olmakla suçladığı İran’a ek yaptırımlarda bulunan İngiltere’nin Tahran’daki Büyükelçiliği, protestocularca işgal edildi
İran‘da İngiliz Büyükelçiliği’ne ait farklı yerlerdeki iki bina dün protestocular tarafından işgal edildi. Rejim yanlısı protestocular başkent Tahran’daki büyükelçilik binasıyla kentin kuzeyindeki büyükelçiliğe ait başka bir binayı eşzamanlı olarak işgal etti. İngiliz temsilciliklerine molotofkokteyli atan protestocular, binanın kapı ve camlarını kırdı, İngiliz bayraklarını “İngiltere’ye Ölüm” sloganları eşliğinde yaktı. Elçilikte buldukları belgeleri pencereden dışarı fırlatan göstericiler, binanın önündeki direğe İran bayrağı çektiler. Büyükelçilik binalarında büyük hasara neden olan işgal ve yağma eylemine yüzlerce protestocu katıldı. Eylemcilerin binalara girdikleri sırada içeride İngiliz diplomatların bulunup bulunmadığına dair bir açıklama yapılmadı. Ancak İran Mehr Haber Ajansı elçilik personelinin arka kapıdan kaçtığını iddia etti. Ajans, Tahran’ın kuzeyindeki büyükelçiliğe ait ikinci binanın işgali sırasında ise altı İngiliz diplomatın rehin alındığını öne sürdü. Ancak ajans haberini 6 dakika sonra herhangi bir açıklama yapmadan internet sitesinden kaldırdı. Polis, göstericileri elçilikten dışarı çıkarmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. 6 saat süren gösterilerin ardından İran polisi elçilik binasının bulunduğu alanı koruma altına aldı. Tahran Valisi Murteza Temeddün de bölgede inceleme yaptı.
NÜKLEER KRİZ
İşgal eylemlerinin İran meclisinin, İngiliz Büyükelçisi’ni sınırdışı etmeye karar vermesinden birkaç gün sonra yaşanması dikkat çekti. Bazı İranlı milletvekilleri de kısa süre önce, nükleer programı nedeniyle İran’a uygulanan yaptırımlara tepki gösteren rejim taraftarlarının İngiliz Büyükelçiliği’ni işgal edebileceğini söylemişti. İngiliz yönetimi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın iki hafta önce açıkladığı raporda nükleer silah üretmeye çalışmakla suçladığı İran’a yönelik yeni yaptırım kararları almıştı. İngiliz finans kuruluşlarının İranlı bankalarla çalışması yasaklanmıştı.
1979’DAKİ İŞGAL 444 GÜN SÜRDÜ
İranlılar’ın İngiliz Büyükelçiliği’ni işgal etmesi 4 Kasım 1979’daki ABD Büyükelçiliği işgalini hatırlattı. Tahran’daki ABD Büyükelçiliği’ni işgal eden Humeyni taraftarı öğrenciler, 90 çalışanı rehin almıştı. Rehinelerden 52’si 444 gün sonra serbest bırakılmıştı. İranlı öğrenciler Washington yönetiminden ABD’de bulunan Şah Rıza Pehlevi’nin teslim edilmesini istedi. 1980 yılında Amerikalı komandolar bir operasyon düzenleyerek rehineleri kurtarmaya çalıştı. Ancak bu operasyon da tam bir fiyaskoyla sonuçlandı. Bu gelişmeler dönemin ABD Başkanı Jimmy Carter’ın İran ile tüm diplomatik ilişkilerini dondurmasına neden oldu. Rehineler 1981 yılının ocak ayında serbest bırakıldı.
İNGİLTERE: ÖFKELENDİK
İngiltere Dışişleri, Tahran Büyükelçiliği’ne yapılan saldırıya “öfkeli” olduğunu açıkladı. Ardından Dışişleri Bakanı William Hauge da “İngiltere bu sorumsuz eylemi çok ciddiye almaktadır. Bunun başka ve ciddi sonuçlarının olacağı açıktır” dedi. İranlı muadilini telefonla arayarak olayı kınadığını bildiren Hauge, elçilik çalışanlarının güvenliğinin sağlanması için önlemlerin acilen alınmasını istediklerini söyledi. İran Dışişleri de üzüntüsünü bildirdi. BM Güvenlik Konseyi, ABD ve AB de saldırıyı kınayarak, Tahran’a sorumluluklarını hatırlattılar.
ELÇİLİK BOŞALTILDI
İngiltere’nin, İran’ın başkenti Tahran’da dün diplomatik misyonlarına yapılan saldırının ardından Tahran Büyükelçiliği’ndeki tüm diplomatik personelini tahliye ettiği bildirildi.
Batılı diplomatik kaynaklar, Reuters ajansına yaptıkları açıklamada, İngiltere’nin dünkü saldırının ardından Tahran Büyükelçiliği’ndeki tüm diplomatik personelini tahliye ettiğini açıkladılar.
GAZETE HABERTÜRK
