JAPON Kralı Meiji’ye yapılan ziyaretten dönerken 1890 yılında Pasifik Okyanusu’nda 550 denizcisiyle batan Ertuğrul Fırkateyni’nde yapılan kazı ve kurtarma çalışmaları sırasında geminin kazada şehit olan komutanı Osman Paşa’ya ait kahve değirmeni ile bir makineli tüfeğe ait mermiler bulundu.
Arkeolog ve konservatör Bertha Lledo Turanlı, “Kahve değirmeninin, geminin motorları İngiltere’de takılırken Osman Paşa’ya hediye edildiğini öğrendik” dedi.
Pasifik Okyanusu’nda batan Ertuğrul Fırkateyni’nde 4 yıl önce başlayan kazı ve kurtarma çalışmalarında gün ışığına çıkarılan eser sayısı 8 bini aştı. Bodrum ve Karya Bölgesi Kültür Sanat ve Tanıtma Vakfı ile Sualtı Araştırma Enstitüsü (INA) işbirliğiyle yapılan kazı ve kurtarma çalışmalarında son olarak 35 metre derinlikte bir kahve değirmeni bulundu. 1878 yılında İngiltere’deki T.& C. Clark & Company tarafından üretilen ve Paris’te aynı yıl düzenlenen ’En İyi Dizayn’ yarışmasında gümüş madalya kazanan, özel yapım, 5 kilogram ağırlığında ve iki parçadan oluşan kahve değirmeninin aynı yıl Ertuğrul Fırkateyni’nin motorlarının takılması nedeniyle İngiltere’de bulunan komutan Osman Paşa’ya hediye edildiği ortaya çıktı. Kahve değirmeninin yanı sıra Plevne Savaşı’nda kullanıldığı tespit edilen makineli tüfeğe ait 600 mermi ve porselen tabaklar da gün ışığına çıkarılarak konservasyonu yapılmak üzere Bodrum’a getirildi.
Dört yıldır Ertuğrul Projesi’nde çalışan İspanyol arkeolog ve konservatör Bertha Lledo Turanlı, DHA muhabirine yaptığı açıklamada, Oşima adası yakınlarındaki Ertuğrul Fırkateyni’nde her yıl bulunan eserlerin kendilerini daha da şaşırttığını söyledi. Bugüne kadar Osmanlı gemisinden çıkarılan eser sayısının 8 bini, konservasyonu tamamlanan eser sayısının ise 600’ü aştığını kaydeden Turanlı, “Son olarak Osman Paşa’ya ait olan kahve değirmenini bulduk. Temizledikten sonra, İngiltere’deki tarihçilerle yaptığımız araştırmada değirmenin 1878 yılına tarihlendiğini, çok özel bir üretim olduğunu, aynı yılın başlarında Ertuğrul’un motorlarının takılması için İngiltere’de bulunan Osman Paşa’ya hediye edildiğini öğrendik. Ayrıca bu üretim dizayni ile Paris’te gümüş madalya alan kahve değirmeni çıkarılan eserler arasında önemli bir yer tutuyor” dedi.
Turanlı, fırkateynden çıkarılan eserlerin Japonya’nın Osaka kentinde bu yıl ilk kez sergilendiğini ve yaklaşık 130 bin kişinin sergiyi gezdiğini belirterek, “120 yıl sora gün ışığına çıkarılan eserler yine Kuşimoto Belediyesi, Wakayama Eyaleti Valiliği’nin destekleriyle bu yıl içerisinde sırasıyla Wakayama, Kobe, Tokyo ve Yokohama’da sergilenecek. Çıkarılan ve konservasyonu yapılan eserler hem bu şehirlerde hem de Türkiye’de sergilenecek” diye konuştu.
