2B arazilerinin satışına ilişkin kanuna köşkten onay çıktı. Sıra hak sahiplerine satış aşamasına gelirken, başvuru yapmayanların ise binası satılacak, işte detaylar
Orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışına ilişkin yasal süreç tamamlanırken, düzenlemenin detayları da netleşti. Başvuruların adresi defterdarlık ve mal müdürlükleri olurken, ödemeler muhasebe müdürlükleri ve belirlenecek bankalara yapılacak. Başvuruda bulunulmaması halinde kullanıcıların doğrudan satın alma hakkı düşecek. Doğrudan satın alma hakkında başvuru bedeli belediye ve mücavir alan sınırları içindeki kalan yerler için 2 bin TL, dışındaki yerler içinse bin lira olacak.
Satış bedeli rayiç bedelin yüzde 70’i olarak belirlenirken peşin ödemede yüzde 20 indirim uygulanacak. Toplam bedelin yarısının peşin ödenmesi halinde ise yüzde 10 indirim yapılarak kalan tutar takside bağlanacak. Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan 2-B’ye ilişkin bilgi notunda yer alan bilgilere göre hak sahiplerinden ecrimisil (Bir malın sahibinin rızası dışında kullanılması) alınmayacak. Son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelleri satış bedelinden mahsup edilecek. Satışlar Damga Vergisi’nden muaf tutulacak.
Başvuruda bulunulmaması halinde ise ecrimisil bedelleri tahsil edilirken, açılmış olan davalara devam edilecek. 19 Temmuz 2003 tarihinden sonra yapılmış yapı ve tesisler üzerinde kullanıcıların hakkı kalmazken, yapı da dahil taşınmaz Hazine’ce genel hükümlere göre satışa konu edilebilecek.
19 Temmuz 2003’ten önce yapılmış yapı ve tesisler; yapı birim fiyatlarından eksik imalat bedelleri ve yıpranma payı düşüldükten sonra kalan bedeli ilgililerine ödenmek suretiyle yıktırılacak ve bu şekilde belirlenen bedel taşınmazın değerine eklenerek son müracaat tarihinden itibaren üç yıl içinde satılacak. Satıştan elde edilen gelirden yapı ve eklentiye düşen miktarı bunların sahiplerine ödenecek ve idare tarafından yapıların tahliyesi sağlandıktan sonra tapuda taşınmazı satın alanlara devir işlemleri yapılacak.
Başvuru yapacak hak sahiplerinden istenecek belgeler ise şöyle: “Başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının fotokopisi, başvuru bedelinin yatırıldığına dair makbuz, kanuni mirasçılardan mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamının onaylı örneği, tüzel kişiler için ayrıca gayrimenkul tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi.” (Zaman) 2-B YASASI NELER GETİRİYOR?
2B Yasası ile devletle vatandaş arasındaki ihtilaflar çözüme kavuşacak.
AA muhabirinin Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden edindiği ve derlediği bilgilere göre, 2B Yasası ile devlet ve vatandaşlar arasında uzun süren hukuki ihtilafların meydana gelmesinin önüne geçilecek. Devletin bu yerlerde tasarrufta bulunamaması nedeniyle oluşan gelir kaybı önlenecek. Kentsel dönüşüm de sağlanacak.
-Kanunun sağladığı avantajlar neler?-
Uygulamada, satış bedeli, rayiç bedelin 70’i olarak belirlenirken, peşin veya taksitle ödeme seçeneği bulunuyor.
Peşin ödemede ayrıca yüzde 20 indirim uygulanacak. Yarısının peşin ödenmesi halinde de yüzde 10 indirim uygulanacak.
2B arazilerine peşin ödeme yapacak vatandaşın ödeyeceği tutar, yapılacak indirimle rayiç bedelin yaklaşık yüzde 56’sına düşecek.
Taksitli ödemelerde bedelin yüzde 10’u peşin, kalanı, belediye ve mücavir alan sınırları içinde en fazla 3 yılda 6 eşit taksitle, bu sınırlar dışında ise en fazla 4 yılda 8 eşit taksitle faizsiz, olarak ödenebilmesi imkanı getirildi.
İndirimli taksitlendirme seçeneğinde, satış bedelinin en az yarısının ödenmek istenmesi halinde satış bedelinden yüzde on oranında indirim yapılarak, yarısı peşin alınacak, kalan yarısı için ise, taksitlendirmedeki süreler uygulanacak.
En çok iki taksidin vadesinde ödenmemesi sözleşmenin feshine neden olmayacak. Taşınmazların üzerindeki yapı ve tesislerden ayrıca bedel alınmayacak. Satışı mümkün olmayan taşınmazlar yerine rayiç değerine eşdeğer başka bir taşınmaz satılabilecek.
Hak sahiplerinden, ecrimisil alınmayacak ve son 5 yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelleri satış bedelinden mahsup edilecek.
Hak sahiplerinin mirasçılarına veya Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noterde düzenlenen muvafakatname vermeleri halinde ise akdi haleflere satın alma hakkı getirildi.
Açılmış olan davalar durdurulacak. Dava açılması gerekenlere ise dava açılmayacak.
-Başvuruda bulunulmaması durumunda yaptırımlar neler?-
Kullanıcıların doğrudan satın alma hakkı düşecek ve ecrimisil bedelleri tahsil edilecek.
Açılmış olan davalara devam edilecek, açılması gerekenlere ise dava açılacak.
-Başvurular nerelere yapılacak?-
Başvurular, defterdarlıklar ve mal müdürlüklerine yapılabilecek.
-Doğrudan satış hakkından kimler yararlanabilecek?-
Taşınmazları 31 Aralık 2011 tarihinden önce kullandıkları güncelleme listeleri ve kadastro tutanakları ile kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre belirlenen kişiler ile bunların mirasçıları ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noter tarafından düzenlenecek muvafakatname vermeleri şartıyla akdi halefleri doğrudan satış hakkından yararlanabilecek.
-Doğrudan satın alma hakkı için başvurular, ne zaman yapılacak?-
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce güncelleme listeleri tescil edilen veya kadastro tutanakları ya da mahkeme kararları kesinleşen taşınmazlar için 6 ay içinde, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra güncelleme listeleri tescil edilen veya kadastro tutanakları ya da mahkeme kararları kesinleşen taşınmazlar için 8 ay içinde yapılacak.
-İstenecek belgeler neler?-
Doğrudan satış hakkından yararlanacaklardan başvuru sırasında, başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının fotokopisi, başvuru bedelinin yatırıldığına dair makbuz, kanuni mirasçılardan mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamının onaylı örneği; akdi haleflerden ise hak sahibinin veya mirasçılarının Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenecek noter tasdikli yazılı muvafakatı istenecek.
Tüzel kişiler için ayrıca, gayrimenkul tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi istenecek.
Doğrudan satın alma hakkında başvuru bedeli, belediye ve mücavir alan sınırları içinde 2 bin lira, belediye ve mücavir alan sınırları dışında bin lira olacak. Başvuru bedelleri taşınmazların satış bedellerinden mahsup edilecek. Kişilerin hak sahibi olmadıklarının anlaşılması durumunda başvuru sahibine başvuru bedeli faizsiz olarak iade edilecek.
-Satış bedeli taksitle ödenebilir mi?-
Taksitli satışlarda, yüzde on indirimli taksitlendirme seçeneğinden yararlanmak istenilmesi halinde satış bedelinin en az yarısı, istenilmemesi halinde ise, satış bedelinin yüzde onu yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ödenecek.
Kalanı ise, belediye ve mücavir alan sınırları içinde en fazla üç yılda altı eşit taksitle, dışında en fazla dört yılda sekiz eşit taksitle faizsiz olarak tahsil edilecek.
Taksit süresinin sonuna kadar ödenmek kaydıyla taksitlerden ikisinin vadesinde ödenmemesi yükümlülüklerin ihlali anlamına gelmeyecek. Vadesinde ödenmeyen taksit tutarlarına gecikme zammı uygulanacak.
Ödemeler, defterdarlık muhasebe müdürlükleri, mal müdürlükleri ve belirlenecek bankalara yapılabilecek.
-İade hakkından kimler yararlanabilecek?-
Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre adlarına tapu oluşturulan taşınmazların önceki kayıt maliki veya kanuni mirasçıları yararlanabilecek.
Ayrıca, devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan (daha önce karşılık taşınmaz verilen ya da bedel ödenenler hariç) taşınmazların önceki kayıt maliki, kanuni mirasçıları veya bunların akdi halefleri de yararlanabilecek.
-İade hakkından yararlanmak için başvurular ne zaman yapılacak?-
İade hakkından yararlanacakların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl içinde defterdarlıklar veya mal müdürlüklerine başvurması gerekecek.
-İade hakkından yararlanacaklardan başvuru sırasında istenilecek belgeler neler?-
İade talebini içeren dilekçe, daha önce tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan taşınmazlardan yararlanacak kanuni mirasçılar mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamı belgesinin onaylı örneği istenecek.
Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskanen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan taşınmazlardan yararlanacak kanuni mirasçılar mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamı belgesinin onaylı örneği istenecek.
Tapuda ferağ işlemleri için Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını içeren nüfus cüzdanının onaylı örneği, 3 adet vesikalık fotoğraf, tüzel kişiler için yetki belgesi de istenecek. (Yetki belgesinin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi şirketler için Ticaret Sicil Memurluğunca düzenlenmiş taşınmaz işlemlerine ilişkin yetkinin ve yetkililerin kimlik bilgilerinin açıkça yer aldığı işlemin yapılacağı yıla ait olması gerekli)
İade hakkından yararlanmak isteyenlerden başvuru bedeli alınmayacak.
-Taşınmaz proje alanında kalıyorsa uygulama nasıl olacak?-
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı veya ilgili büyükşehir ya da diğer belediyelerce kapsamı ve sınırları belirlenen ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan gecekondu veya kentsel dönüşüm projesi uygulanacak alanlarda bulunan 2/B taşınmazları ilgili idareye devredilebilecek.
Devralan idareler devraldıkları taşınmazları; hak sahiplerinin talebi üzerine fiili durumuna uygun olarak ifraz edilmek suretiyle müstakil parsel veya paylı olarak, üzerinde çok katlı bina bulunan taşınmazlarda ise kat mülkiyeti tesisi suretiyle, bunun mümkün olmaması halinde paylı olarak hak sahipleri ile bunların kanuni veya bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış olan akdî haleflerine tabi oldukları mevzuatına göre bu Kanunda belirtilen satış ve ödeme koşullarını da dikkate alarak rayiç bedel üzerinden doğrudan satabilecek.
Ayrıca, hak sahipleri taşınmazı doğrudan satın almış olsaydı Hazineye ödeyeceği bedeli devralan idarelere ödemeyi kabul etmesi halinde, taşınmaz kendisine ait kabul edilerek hakları karşılanmak kaydıyla devir alan idareler kendi projelerinde ve mevzuatlarına göre de değerlendirebilecek.
-OR-KÖY tarafından satılan ancak tapuları verilemeyen kişiler bu kanundan yararlanabilecek mi?-
Or-Köy tarafından satış işlemi gerçekleştirilmiş ancak tapusu verilememiş taşınmazlar bedelsiz olarak devredilecek. Bedeli iade edilmeyerek kısmen tahsil edilen kısım ise, oransal olarak belirlenip satış bedelinden düşülerek tahsil edilecek.
-Elde edilen gelirin bir kısmı, borçların azaltılmasında kullanılacak-
Hükümetin 2B ile ilgili bütçeye koyduğu herhangi bir gelir tahmini bulunmazken, 2B’den gelen ilave gelirin bir kısmının borçların azaltılmasında kullanılması öngörülüyor. Söz konusu gelirin bir kısmı da yatırımlarda kullanılacak.
-2B arazileri-
Türkiye’deki 2B alanlarının toplamı 410 bin hektarı bulurken, bu alanların 110 bin hektarı kamu yatırımlarından oluşuyor. Antalya 41 bin 7 hektar ile en fazla 2B arazisine sahip il konumunda bulunurken, Balıkesir’de 35 bin 58 hektar, Ankara’da 30 bin 106 hektarlık 2B arazisi bulunuyor.
Sakarya’da 29 bin 675, Mersin’de 21 bin 931, Muğla’da 21 bin 784, Samsun’da 21 bin 686, İstanbul’da 15 bin 825, İzmir’de 14 bin 957, Kırklareli’nde ise 14 bin 717 hektar 2B arazisi yer alıyor.
15 bin 825 hektarlık 2B arazisi bulunan İstanbul’un ise Sarıyer, Ümraniye, Çekmeköy, Şile, Sultanbeyli, Beykoz, Kemerburgaz, Ayazağa gibi bölgelerinde önemli oranda 2B arazisi yer alıyor. Özellikle İstanbul, İzmir, Antalya ve Muğla’daki 2B arazilerinden yüksek getiri bekleniyor.
AA
