Karma eğitim sisteminin hem erkek hem de kız çocuklarına dönük avantajları ile dezavantajları var. Sisteme ilişkin tartışmaları en yoğun olarak karma eğitim sistemini 2001 yılında rafa kaldıran Almanya’da ve ABD’de yaşandı.
Hıristiyan Demokratlarla ile Sosyal Demokratlar aynı çizgide buluşunca, Almanya’daki ayrı okulların sayısı hızla arttı. Amerika’da ise 1990’lı yılların ortalarında karma okullardaki hamile kız sayısı hızla artınca; kız ve erkekler için ayrı sınıf açılması teşvik edilmeye başlandı. 1995’te üç okulda ayrı eğitim yapılırken, bugün sayı 253’e çıktı. 200 okul da karma eğitimi bırakmak için başvurdu.
Bundan 10 yıl önce karma eğitim sistemini terk etmeye başlayan Almanya’daki tartışmalar, akademik çevrelerin yaptığı araştırmalar etrafında yapıldığı görülüyor. Kadınların farklılıklarını, erkeklere göre avantaj ve dezavantajlarını ortaya koyan araştırmalar, siyasetçileri harekete geçirdi. Almanya’da devlet okullarındaki karma eğitim mecburiyeti 2001 yılında kaldırıldı. Almanya’da isteyen velinin öğrencisine ayrı eğitim verilirken, velinin resmi okullarda da çocuğuna ayrı eğitim aldırabilme anlayışı benimsendi. Üstelik bu anlayış, Hıristiyan Demokrat veya Sosyal Demokrat Partilerin iktidar olduğu her eyalette benimsendi. Hıristiyan Demokrat Partilerin iktidar olduğu Bayern, Baden-Württemberg, Hessen’de de kanaat bu. Sosyal Demokrat Parti’nin iktidar olduğu Kuzey Rheinwestfalen’de de böyle. Bilimsel verilere, Avrupa’da kimse itiraz etmiyor. Özel okul ve kurslarda zaten karma eğitim zorunluluğu yoktu ve halen yok.
KARMA EĞİTİM KARAYA
OTURUNCA…
Devlet okulları da isteyen veliye kızını ayrı okulda okutma imkanı sunuyor. Kız ve erkeklerin tamamen ayrılamadığı okullarda dil, matematik, fizik, kimya, bilgisayar ve spor gibi kız ve erkeklerin yeteneklerinin farklı olduğu dersler ayrı yapılıyor. Böylece öğrenciler yeteneklerini daha çok geliştiriyor ve hayatta daha başarılı oluyor. Der Spiegel dergisinin, Hamburg’daki die Grund-Haupt und Realschulklassen der Schule Hinschenfelde okullardaki ayrı eğitim uygulamasının öğrencilerin not ortalamasını yükselttiğine yönelik çok yayını oldu. Der Spiegel netice olarak şunu yazdı: “Yüz yılın en büyük pedagojik yanlışı karma eğitim karaya oturdu.”
ALMAN BAKAN: SINIFLARDAKİ
ERKEK HEGEMONYASIYLA
SAVAŞIYORUM
Almanya’da bugün gelinen noktada politikacıların, eğitimcilerin ve pedagogların, karma eğitime bakış açısı değişti. Kuzey Rheinwestfalen eyaletinin sosyal demokrat Eğitim ve Bilim Bakanı Gabriele Behler, 2000-2001 öğretim yılı başında bütün okullara birer yazı göndererek, imkanları ölçüsünde ve kademeli olarak ayrı eğitime geçmelerini emretmişti. Bakan Behler, söz konusu talimnamesinde şöyle diyor: “70’li yıllarda hepimiz, karma eğitimin erkeklerle kızlar arasında şans eşitliği sağlayacağına inandık. Meğer bu, aşırı iyimser bir bakış açısı imiş. Sınıflardaki erkek hegemonyasına karşı savaşıyorum.”
Almanya’nın Münih şehrinde gelişim psikolojisi uzmanı Doris Bischof-Köhler’in yaptığı yeni araştırmalar da bugüne kadar erkeklerin başarısının fazla abartıldığını; matematik, geometri, cebir konusunda kızların yeteneksizliği ile ilgili klişelerin “riskli” olduğunu ortaya koydu.
Oldenburglu pedagog Prof. Astrid Kaiser’in tespitleri şöyle: “Yüzde 90 oranında sınıflarda yaramazlık yapan ve ceza alan erkek öğrenciler. Öğrenme zorluğu çekenlerin oranı yüzde 75. Buna karşılık kadınlar yükseliyor. 1992 yılından beri liseyi daha iyi derece ile bitiriyorlar. İki senedir yüksek okullardaki kız öğrenci oranı, erkekleri geçti. Gymnasium’u (üniversiteye öğrenci hazırlayan lise) bitiren kız oranı yüzde 55, tam zamanında okula başlayan kız öğrenci yüzde 60. Erkekler üçte bir oranında daha fazla sınıfta kalıyor. Kaliteli okullar, kızlarla dolu. Hauptschule’yi (İlköğretim) bitiremeyenlerin çoğu erkek.”
AMERİKA’DAKİ
ARAŞTIRMA VE TARTIŞMALAR
Amerikalı nörolog Louann Brizendine ise “Kadın Beyni, Kadınlar Neden Farklıdır” adlı eser ile kadın erkek farklılıklarını ele alıyor ve eğitim sistemine ilişkin Amerika’daki tartışmalara ışık tutuyor. Erkeklerin mekansal düşündüğünü ve kısa sürede geometrik problemleri çözdüğünü söyleyen Amerikalı nerolog, buna karşılık kadınların dil yeteneğinin daha fazla olduğunu vurguluyor. Nörolog Brizendine, insanlara kabiliyetlerinin yaratılıştan verildiğini, erkeklik ve dişiliğin anne karnında şekillendirildiğini söylüyor.
KARMA EĞİTİM KIZLARIN
CİNSEL TACİZE UĞRAMASINA
ORTAM HAZIRLIYOR
Amerikalı nörolog Louann Brizendine’nin araştırmasında öne çıkan diğer tespitleri şöyle: “8. haftadan itibaren beyin erkek veya kız beyni olarak şekilleniyor. Mimari ve mühendislikte erkekler doğuştan kabiliyetli. Erkekler matematik ve fizik alanında kadınlara göre daha yetenekli. Beynin hipokampus bölgesindeki seksüel etkisi olan iki nokta, erkeklerde kadınlara göre iki kat daha büyük. Anne karnında henüz 8 haftalık iken erkeklerde cinsiyet hücreleri, haberleşme merkezindeki bazı hücreleri öldürüyor; bölgede seksüalite ve saldırganlık ile yetkili hücrelerin büyümesine yol açıyor. İşte bu yüzden karma eğitim, kızların cinsel tacize uğramasına sebep oluyor.”
AMERİKA’DA HAMİLE
ÖĞRENCİ SAYISI ARTINCA…
“New York Harlem’de 2003 yılında yapılan bir araştırmaya göre ergenlik çağındaki kızların hamile kalma oranı sadece kızların okuduğu okullarda 40’ta bir, karma okullarda 3’te bir. Araştırmaları önemseyen ABD yönetimi, kız ve erkekler için ayrı sınıf açılmasını teşvik etmeye başladı. 1995’te üç okulda ayrı eğitim yapılırken, bugün sayı 253’e çıktı. 200 okul da karma eğitimi bırakmak için başvurdu” Amerika’da 1996 yılı itibariyle 84 tane kızların devam ettiği üniversite bulunuyor. Bunların yüzde 50’si kiliselere ve dinî cemaatlere ait. Amerikalı bilim kadını Prof. Dr. Sigrid Metz-Göckel, karma eğitimin kadınları hayata iyi hazırlamadığını ve hayatta başarılı hale getirmediğini dile getirdiği bir araştırmasında şu tespitte bulunuyor: “Kız üniversitelerinden mezun olan kadınlar, yeni araştırmalara göre, iş hayatında ve bilimsel çalışmalarda çok başarılı.”
ULUSLARARASI
ARAŞTIRMALARDA KIZLAR ÖNDE
Uluslararası eğitimde verimlilik araştırmalarında da kızlar daha başarılı. Iglu (ilkokulda okuma yeteneği) PİSA (anlama-okuma, matematik, tabii bilimler) araştırmalarında kızlar, özellikle okuma ve metinleri anlamada erkeklerden çok öndeler. İngiliz bilim adamları, ülkede okuma zorluğu çeken erkeklerin kızların iki katı olduğunu tespit etti. Matematikte kızlar, erkeklerin arkasında gidiyor. Dil derslerinde kızlar, açık ara öndeler. Kimyada kızlar ilerliyor. Biyolojide çoktan erkekleri geçmiş durumdalar. Fizikte erkekler, kızlardan çok daha iyi.
¥ YARIN: Erkek ve kız çocukların ilgi alanları farklı
OKULU BIRAKAN ERKEK ÖĞRENCİ DAHA FAZLA
2002-2003 yılında kız-erkek okul durumu:
İlköğretimi bitiremeyenler Erkek 54.395 Kız 30919.
İlköğretimi bitirenler Erkek 136.640 Kız 101. 253.
Realschule’yi bitirenler Erkek 182.070 Kız 194.132.
Gymnasium’u bitirenler Erkek 100.000 Kız 120.000.
Yüksek okul bitirenler Erkek 96.708 Kız 126.546.
SINIF TEKRARI ERKEKLERDE DAHA FAZLA
İlkokul Erkek % 1.8 Kız 1.6
Ortaokul Erkek % 4.6 Kız 3.5
Realschule Erkek % 6.2 Kız 4.9
Gymnasium Erkek % 3.4 Kız 2.3
GAZETECI-YAZAR AHMET TAŞGETIREN:
Karma eğitimle, mahremiyet duygusu kaldırılmak istendi
Karma eğitimin 28 Şubat sürecinin eğitim alanındaki uzantısı olduğunu dile getiren gazeteci-yazar Ahmet Taşgetiren “Ben 28 Şubat’ı özellikle eğitim alanında operasyon gerçekleştiren bir süreç olarak gördüm. 28 Şubat sürecinin en radikal uygulamaları da hep eğitim alanında uygulamaya konmuştur. 28 Şubat, genel anlamda Türkiye’nin tamamını yeniden dizayn etmek isteyen bir süreçti ve onun da ekseninde ‘İslam’ı azaltma’ vardı. Bu her alanda böyleydi. Eğitimdeki uygulamalarıysa katsayı adaletsizliği, 8 yıllık kesintisiz eğitim ve başörtüsü yasağı gibi uygulamaların yanında karma eğitimde kendini gösterdi” dedi. “İdeolojik bakış açısı bir tarafa bırakılmalı. Pedagojik açıdan yaklaşılmalı, bu şekilde incelenmeli. 28 Şubat, ideolojik bir uygulama olduğu için yansımaları da aynı şekilde oldu. Proje, mahremiyet duygusunun kaldırılmasıdır. Yani arkadaşlık ilişkilerinin kurulmasının falan istendiğini düşünmüyorum ben. Yeni bir kadın-genç kız tipi, yeni bir erkek tipi oluşturulmak istendi. Onun uygulamaları söz konusu…” diyen Taşgetiren, karma eğitimin çeşitli problemlere sebebiyet verebildiğini dile getirerek “Karma eğitimin yapıldığı okullarda yaşanan flört gibi durumlar, evvela eğitimin kalitesini etkiliyor. Kriminal olaylara da sebebiyet veriyor. Türkiye’de belki bu kadar yaygınlaşmadı ama burada da platonik ilişkilerin ortaya çıktığını görüyoruz. Türkiye son zamanlarda liselerde aşk cinayetlerine şahit olmaya başladı” diye konuştu.
Hollanda’da kız ve erkekler için ayrı sınıflarda ders önerisi
Hollanda’da Hristiyan Eğitim Kurumları Merkezi Denetleme Kurulu Başkanı Wim Kuiper, erkek ve kız öğrencilere bazı derslerin ayrı sınıflarda verilmesi çağrısında bulundu.
Kuiper, geçtiğimiz Pazar günü Trouw gazetesinde yayınlanan demecinde “ergenlik döneminde erkek öğrencilerin beyin gelişimlerinin kız öğrencilere göre 2 yıl daha geride olduğunu” belirterek ayrı sınıfların bu dezavantajlı durumu ortadan kaldırabileceğini ifade etti.
Erkek ve kızların başarılı oldukları derslerin farklı olduğunu vurgulayan Kuiper, kızların genelde sözel derslerde, erkeklerinse matematik gibi derslerde kendilerini ispatladıklarını söyleyerek “Aynı yaştaki öğrencilerin bir arada ders görmeleri son derece mantıklı, ama hemcinslerin aynı sınıfta olması tabu. En azından bazı derslerin bu şekilde verilmesi kaliteyi artırabilir” şeklinde konuştu.
