New York’ta düzenlenen Balkan Liderler Zirvesi, 6 ülkenin başbakanı ile 1.500 Balkanlı öğrenciyi bir araya getirdi. Başbakan Tayyip Erdoğan, eşiyle birlikte geldiği zirvede 2 bini aşkın davetlinin alkışlarıyla karşılandı. Balkan-Amerikan Federasyonları Birliği’nin (FEBA) organize ettiği geceye katılan başbakanlar Sali Berişa (Arnavutluk), Haşim Taçi (Kosova), İgor Luksiç (Karadağ), Nikola Gruevski (Makedonya) ve Nikola Spiriç (Bosna-Hersek) aile fotoğrafı çektirdi. Liderler ‘birlik-beraberlik, barış ve ortak vizyon’ çağrıları yaptı. Başbakan Erdoğan da Ortadoğu’daki gelişmelere dikkat çekti. “Değişimi gören liderler toplumlarına öncülük eder, değişime direnenler ise toplumlarını çatışma ve huzursuzluk içine çekerler. Değişim rüzgârı esmeye başlamışsa karşısında duramaz, eninde sonunda değişime teslim olurlar.” dedi. Erdoğan’ın zirvede yaptığı en ilginç çıkışlardan biri ise, sadece gençlerden değil, katılan liderlerden de en az 3 çocuk yapmalarını istemesi oldu.
New York’un en büyük kongre merkezlerinden Javits Center’da düzenlenen zirvenin “Ortak Gelecek İçin Bir Vizyon” konulu toplantısına katılan Erdoğan, konuşmasına Türkçe, Arnavutça ve Boşnakça “İyi akşamlar” dileyerek başladı. Amerika Balkan Dernekleri Federasyonu tarafından bu yıl üçüncüsü düzenlenen toplantıya katılmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Başbakan Erdoğan, dünyanın sosyal ve siyasi açıdan çeşitli dönüşümler geçirdiğini vurguladı. Bir yandan ‘Soğuk Savaş’ın izlerinin ortadan kalktığını, diğer yandan da dünyanın yeni dengeler çerçevesinde yeniden şekillendiğinin altını çizen Erdoğan, “Şüphesiz ki ancak değişimi ıskalamayan toplumlar yeni uluslararası sistemin inşasında söz sahibi olacaklardır, tarih boyunca da böyle olmuştur. Değişimler yapısı itibarıyla birtakım sıkıntıları da beraberinde getirir. Riskleri ve fırsatları aynı ölçüdedir.” dedi. Dünyanın eşsiz güzellikteki coğrafyası Balkanlar’ın, kargaşa, etnik çatışma ve savaşlardan fazlasıyla nasibini aldığını ve büyük bedel ödediğini vurgulayan Erdoğan, “Hem coğrafî yakınlığımız hem de tarihten gelen kardeşlik bağlarımız sebebiyle, içine düşeceğiniz sıkıntı ve çatışmalar herkesten çok bizi üzecektir. Ülkemizde Balkan kökenli milyonlarca vatandaşımız vardır. Dolayısıyla Balkanlar’ı ilgilendiren her şey bizi doğrudan ilgilendirir. Sizlere yakınlığımız coğrafî mesafelerin ya da komşuluk ilişkilerinin çok ötesindedir. Sizin huzursuzluğunuz bizim huzursuzluğumuz olacaktır. Bu nedenle Türkiye olarak sizlerin barış, istikrar ve refah yolunda atacağınız adımlar, en çok bizi heyecanlandıracak ve en büyük desteği yine bizden görecektir.” şeklinde konuştu.
Geçmişe değil geleceğe bakalım
FEBA’nın Türk Sanayici İşadamları Konfederasyonu (TUSKON) ve Balkan Sosyal İktisadi ve Akademik İşbirliği Derneği (BALKANSİAD) ile ortaklaşa düzenlediği etkinliğe üniversite öğrencilerinin yanı sıra işadamları da katıldı. Gecenin konuşmacılarından TUSKON Başkanı Rızanur Meral, ‘ekonomisinde en başarılı dönemlerden birini yaşayan’ Türkiye’nin Balkanlar’da en fazla yatırım yapan üç ülkeden biri olduğunu ifade etti. Türkiye’nin farklı yerlerinde 26 teknopark planlandığını hatırlatan Meral, Amerikalıları ve Balkanlıları bu projelere dahil olmaya çağırdı. Başbakan Erdoğan’ın da ‘samimi desteği’ ile Türkiye’den Balkanlar’a çok sayıda büyük işadamı grubu götürdüklerini bildirdi. Balkan diasporasının Türkiye’nin bölgeyle ortaklığına katkıda bulunabileceğini kaydeden Meral, “Siz ülkelerinizin Amerika’daki varlığı adına kilit rol oynuyorsunuz.” dedi.
FEBA Başkanı Dr. Aras Konjhodziç, Balkan insanlarının binlerce yıl birlikte yaşadığını, bazı sorunlar da olduğunu hatırlatırken, ”Ben çocuklarıma geçmişin intikamını almayı anlatmak değil, onların barış içinde büyüyecekleri hikâyeler anlatmak istiyorum.” dedi. Amerika’da birkaç milyon Balkan kökenli insanın yaşadığına dikkat çeken Konjhodziç, “Burada var olduğumuzu söylemek istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Ana teması ‘2011 Yol Haritası’ olan tam günlük etkinlik, sabah üst düzey devlet yetkililerinin de konuştuğu ‘Uluslararası Genç Liderlik Sempozyumu’ ile başladı. Öğleden sonraki ‘ABD İş Forumu’nun ardından liderlerin akşam katıldığı Balkan Liderleri Zirvesi yapıldı. Sabah oturumunda konuşan Kosova Dışişleri Bakanı Enver Hoca, Amerika’da Balkan kökenli öğrencilerin aynı çatı altında bir araya gelerek ortak bir değer üretmelerinin ülkelerinde çok olumlu işbirliğine kapı araladığını söyledi. Bu öğrencilerin ‘değişim-dönüşüm adına’ kendileri için çok önemli olduğunu kaydeden Bakan Hoca, etkinliğin en önemli amacını öğrencilere ”Barışın Genç Elçileri” oldukları fikrini aşılaması olarak ifade etti.
Balkanlar’a da üç çocuk çağrısı yaptı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Balkan Liderleri Zirvesi’nde yaptığı en ilginç çıkışlardan biri, sadece çoğu genç olan Balkanlılardan değil, hazır bulunan liderlerinden de en az 3 çocuk yapmalarını istemesi oldu. Değişimlerin hem risk hem de fırsatlar doğurduğuna işaret eden Erdoğan, krizleri iyi yönetenlerin değişimden faydalanabileceğini, bu noktada Türkiye’nin iyi bir örnek olduğunu anlattı. Başbakan, ‘eşsiz güzellikte’ bir coğrafya olan Balkanlar’da enerjiyi ‘çatışmada değil, hep beraber geleceğin aydın dünyasını inşada’ kullanma temennisinde bulundu.
Balkanlar’da olan her şeyin Türkiye’yi de yakından ilgilendirdiğini vurgulayan ve “Sizin huzursuzluğunuz, bizim huzursuzluğumuzdur.” diyen Erdoğan, bölgede ‘ortak vizyon’ hedefine ulaşmak için insan hakları, birlikte yaşama kültürü ve yolsuzluklara prim vermeme prensiplerini saydı. ”Sermaye güven ister.” diyen Başbakan Erdoğan, ”Para civa gibidir, uygun zemin neredeyse oraya gider.” yorumunu yaptı. Erdoğan şöyle konuştu: “Size de bir tavsiyem var: Evlenenlere, evlenecek olanlara sesleniyorum; en az üç çocuk yapmalısınız. Ben sayın başbakanlara da hatırlatıyorum. En az üç çocuk… Balkan milletlerinin kimliklerini koruyan, çok dinli, çok dilli ve çok kültürlü anlayışı hayata geçirmesini ve sadece kendileri için değil komşuları için de bunu isteyen bir konumda olmalarını diliyoruz.” Liderler şöyle konuştu:
ARNAVUTLUK BAŞBAKANI SALİ BERİŞA: Bu benim hayatımın en iyi ve büyük Balkan toplantısı. Çok duygulandım. Sizler bölgenin en iyi imajını temsil ediyorsunuz. Türkiye ile serbest ticaret anlaşması ilk gündeme getirildiğinde ‘Zor gerçekleşir.’ diyenlere rağmen hiç tereddüt etmedim. Hatta biz Türk parlamentosundan önce onayladık.
MAKEDONYA BAŞBAKANI NıKOLA GRUEVSKı: Etkinlik, Balkanlılar arasında işbirliğinin güzel bir örneği ve Balkan değerlerini gösteren çok önemli bir toplantı. Benim ülkem çok etnisiteli birlikte yaşamanın modeli.
BOSNA-HERSEK BAKANLAR KONSEYİ BAŞKANI NİKOLA SPİRİÇ: Zirve Balkan ülkelerinden gelen yüzlerce gencin arasındaki diyaloğu geliştirmek için büyük bir fırsat. Burada, büyük bir değişimden geçen bölgenin sorunlarına çare bulunabilir. Biz entegrasyona inanıyoruz ve AB’nin parçası olmak istiyoruz.
KOSOVA BAŞBAKANI HAŞİM TAÇİ: Kosova’ya yatırım yapanların arasında Türkler ‘bir numaralı’ yatırımcı. Çünkü siz daha hızlısınız, daha cesursunuz, çok çalışıyorsunuz ve yaptığınız iş yüksek kaliteli.
KARADAĞ BAŞBAKANI İGOR LUKSİÇ: Balkanlar için bir ortak vizyon belirlemeliyiz. Bunun için kültürel ve ekonomik işbirliğinin büyük önemi var. NATO ve AB, bölge için ‘dış çıpası’ olarak nitelendirilebilir. Bölgemizdeki tüm ülkelerin NATO’ya nasıl yaklaştıklarını belirlemesi gerekir.
