Konutkredilerindeyaşananfaizartışları, inşaat birimmaliyetlerinegelen zam vepiyasadakikonut arzı yüzünden2012’yi durağan geçirmesi beklenen inşaatsektörünehükümetin çıkartacağı iki yasa can simidi olacak.
Van depremi sonrasında gündeme gelen, Türkiye’deki çürük yapıların yenilenmesi ve güçlendirilmesine yönelik olarak çıkartılacak Kentsel Dönüşüm Yasası ile yıllardır bazı ülkelerdeki yabancıların Türkiye’den mülk edinmesini yasaklayan Mütekabiliyet Yasası’nın çıkması ile birlikte inşaat firmaları adeta bayram yapacak.
İnşaat sektörünün dört gözle beklediği iki yasadan biri olan ve yabancılara konut satışının önünü açacak mütekabiliyet (karşılıklılık) şartının kaldırılmasını öngören tasarı Bakanlar Kurulu’nda imzaya açıldı. Önümüzdeki günlerde Bakanlar Kurulu’ndan meclise gönderilmesi beklenen tasarı meclisten de onay aldıktan sonra hayata geçirilecek.
PROJE YARIŞI BAŞLAYACAK
Yasa ile birlikte yabancıya 1 milyon konut satışının önü açılacakken, Rusya, Körfez ülkeleri, Arap ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri başta olmak üzere bir çok ülkede yaşayan yüzbinlerce kişi herhangi bir karşılık aranmaksızın Türkiye’den konut alabilecek. Yaşanacak ciddi talep ile birlikte konut projeleri de ardı ardına piyasaya sürülecek ve proje yarışı başlayacak. 10 yıl gibi uzun bir vadede de gayrimenkule 300 milyar dolarlık bir kaynak girişi olacak.
YETKİ KABİNEDE
Yabancı uyruklu vatandaşlara daha önce 2.5 hektara kadar verilen izin yasa ile birlikte 30 hektara kadar yükselecek. Ayrıca Bakanlar Kurulu’na da bu sınırı 60 hektara kadar çıkarma yetkisi verildi. Türkiye ile 47 ülke arasında karşılılık bulunmazken, yeni düzenleme ile birlikte hangi ülkeye izin verilmesi gerektiğine yine kabine karar verecek. Alınacak yerin askeri ve stratejik bölgelerde olması halinde Genelkurmay Başkanlığı’nın izni gerekecek. Askeri alan dışındaki güvenlik bölgelerinde kalması durumunda da valiliklere bağlı kurulan komisyonlar nihai kararı verecek.
YATIRIM YAPMAYANIN HAKKI YANACAK
Yapısız alanlarda gayrimenkul alan kişi, iki yıl içinde herhangi bir yatırım yapmazsa tüm hakları elinden alınacak. Taslağa göre yapısız alanlarda taşınmaz edinen kişilerden 2 yıla kadar proje geliştirmesi de isteniyor. 2 yıl içinde proje geliştirmeyen ya da aldığı araziyi kullanmayan kişilerin tüm hakları elinden alınacak.
YABANCILARIN GÖZDE İL VE İLÇELERİ
Şartın kaldırılması ile birlikte yabancıların genellikle tercihi İstanbul, Bursa gibi büyük metropoller ile Muğla, Antalya, Aydın gibi turizmin cazibe merkezi haline dönüşmüş yerler olacak. İzmir, Mersin, Ankara, Hatay ve Balıkesir’de yabancıların tercih ettikleri diğer iller arasında yer alıyor. Zaten Türkiye’de mülk satın alan yabancıların büyük çoğunluğu Alanya’yı tercih ediyor. Alanya’yı sırasıyla Didim, Fethiye, Kuşadası ve Bursa’nın Yıldırım ilçesi izliyor.
BU BİR DEVRİM!
Sınırlamanın kaldırılmasının sadece gayrimenkul sektörü için değil ülke ekonomisi içinde bir devrim olduğunu ifade eden Uluslararası Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği Başkanı Kerem Bilge, yasa ile birlikte sıfır faizli kaynak yaratılacağını üstüne birde buradan konut alacakların gelip harcama yapacakları hesaba katıldığında ciddi bir döviz girişinin olacağını dile getirerek, bunun da cari açığı finanse edecek büyük bir hareketi yaşatacağını söyledi.
YILDA 20 MİLYAR DOLARLIK KONUT SATIŞI
Konut satışının ihracattan daha fazla kazandıracağını dile getiren Bilge, Türkiye’nin hem coğrafi konum olarak, hem yatırım alanlarının gelişmişliği, hem de eğitimli genç nüfusundan dolayı sadece konut yatırımı yapacak yabancıların değil uluslararası yatırımcının da gözdesi olacağını dile getirerek, yasa ile sadece yıllık konut yatırımının 20 milyar dolar seviyesine çıkacağını tahmin ettiklerini söyledi. Bilge, öte taraftan yabancı şirketlerin Türkiye’deki şirketler ile ortaklık kurarak milyarlarca dolarlık yatırım yapacağını bunun da binlerce istihdam olacağı anlamına geldiğini ifade etti.
KONUT FİYATLARINA ZAM GELECEK Mİ?
‘Yasa ile birlikte konut fiyatlarına zam gelir mi ?’şeklindeki soru üzerine Bilge; ‘’Sektör temsilcisi arkadaşlar bu yasa yürürlüğe girsin derken hem gayrimenkul sektörü iyi yerlere gelsin istiyor, hem de Türkiye’nin büyümesine katkı sağlamayı amaçlıyor. Yasa üzerinden fiyatları arttırmak beklenen talebin geri çekilmesinden başka bir işe yaramaz. Ayrıca’ Yabancıya özel yasa yaptık’ demek ‘Türk yatırımcının canını yakacağız’ anlamına da gelmemeli. O yüzden ben konut fiyatlarını etkilemeyeceğini düşünüyorum’’ dedi.
KONUT STOKLARI TÜKENECEK
İnşaat firmaları yasa sonrası için hazırlıklarını hız kesmeden sürdürüyor. Türkiye’deki satış ekiplerini özellikle Arapça ve Rusça bilen personeller ile güçlendiren firmalar yurtdışında da ofisler açıyor. Yasa ile birlikte karşılılık şartının kaldırılmasının inşaat sektörüne ilaç gibi geleceğini vurgulayan sektör temsilcileri, özellikle İstanbul, Muğla, Aydın ve Antalya gibi illerde sıfır konut stoklarının da tükenebileceğinin altını çiziyor.
Yüzbinlerce yabancıya konut satışının önünü açacak olan ve yılda sadece gayrimenkul üzerinden 20 milyar dolarlık bir döviz girdisi getirmesi beklenen yasa ile ilgili Türkiye’nin inşaat alanındaki öncü isimleri ne düşünüyor?
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Dumankaya:
Var olan kaynak problemine karşın yıllardır dışarıdan gelecek kaynak engelleniyordu. Nihayet yabancılara konut satışı konusunda engelleri aşmaya başlayacağız. Bu hem ülke ekonomisi hem de inşaat sektörü açısından mutluluk verici bir haber. Özellikle Ortadoğu ve Türki Cumhuriyetler ’den talepler artacak. Dumankaya İnşaat olarak yasanın çıkmasından ardından alacağımız aksiyonları şimdiden belirlemeye başladık. Yurtdışında çalışma ofisleri kurma çalışmalarımız devam ediyor.
DAP Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz:
Yurtdışında itibarımız geçmiştekine kıyasla giderek yükseliyor. İnşaatlarımızın kalitesi yabancıların nezdinde defalarca kabul gördü ve ödüllendirildi. Yabancılar ülkemizde mülk edinmenin karlı bir yatırım olduğunu keşfetti. Onlara mülk edinmenin önünü açacak somut kararlar almak gerekiyor. O yüzden Yabancı yatırımlara uygulanacak muameleyi kapsayan kanun, elbette ki gayrimenkul piyasasına bir ivme getirecek. Türkiye’de doğrudan yatırım yapma ve yerli yatırımcılarla eşit muamele görme fırsatını bulan yabancıların, elde ettikleri bu serbestinin yansımaları görülecek. Araştırmalara göre, Türkiye’deki konut fiyatları bir süre sonra dünyadaki metropollerde bulunan konut fiyatlarıyla eşitlenecek. Bizde yasaya DAP Yapı olarak gerek yurtiçinde gerek yurtdışında tüm hazırlıklarımızı yapıyoruz.
İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan:
Mütekabiliyet yasasının, doğru kurgulanırsa ülkemizin önünü açacak, dış borcunu sıfırlayacak, kalkınma hızımızı yıllarca % 10’lardan aşağıya düşürmeyecek bir yasa tasarısı olduğunu düşünüyorum. Yasa, Başbakanımızın söylediği yeni şehirler, bilhassa da kuzey İstanbul’da yer alması planlanan 3,5 milyon nüfuslu yeni kentin yapımıyla beraber, maksimum 15 sene içerisinde 950 milyar Dolar sermaye girişi sağlayacak bir mahiyete bürünebilir. Suudi Arabistan, İran ve Rusya coğrafyası ve etki bölgeleri üzerinde çalışmalarımız var. Fiyatlar konusunda ise belli bölgelerde artışlar yaşanabileceğini düşünüyorum.
ANKA inşaat Yönetim Kurulu Başkanı Şaadettin Temel :
Mütekabiliyet Yasası’nı dört gözle bekliyoruz. Yasanın çıkması inşaat sektörüne ilaç gibi gelecek. Yasa çıktıktan sonra özellikle İstanbul olmak üzere Akdeniz’deki illerimizde mevcut konut stoku tüketilecek. Yasa öncesi hazırlıklarımızı yaptık. Gerekli yerlere projelerimizi tanıtacağımız ofislerimizi açtık. Zaten yurt dışından İrlanda ve Cezayir’den bir takım gruplar ile görüşüyoruz. Ödemeler ile ilgili bankalar ile anlaşma yaptık. 10 yıl ile 30 yıl arasında vade sağlayabilecekler. Sektör temsilcileri ile bir araya gelerek Türkiye’deki konut projelerini tüm dünyaya duyurmak için Uluslararası boyutta bir konut fuarı için adım atmayı düşünüyoruz.
Teknik Yapı Holding Başkanı Nazmi Durbakayım:
Mütekabiliyet yasası çıktıktan sonra Türkiye’de birçok şey değişecek. Başta turizm ve hizmet sektörü olmak üzere birçok sektörde canlılık yaşanacak. Başta Ortadoğu’daki petrol zenginlerinin global finans piyasasındaki ağırlığı düşünüldüğünde, Anadolu yakasında yer alan Ataşehir’in cazibesinin bir kat daha artacağını düşünebiliriz. Sayın Başbakanımızın Avrupa ve Anadolu’da iki ayrı merkez kurulmasına yönelik açıklamalı, yabancıların da bu bölgelere olan ilgisini çekecek. Mütekabiliyet yasasının bir diğer avantajı da Türkiye’nin tanıtımında olacak.
Ukra İnşaat CEO’su Kürşat Tuncel:
Bu yasa sadece konut sayısını arttırmakla kalmayacak aynı zamanda yabancı sermaye giriş oranını da artırarak sektörü rahatlatacak bir çalışma olacak. Yasanın inşaat sektörünün elini güçlendireceğini düşünüyor, yasanın çıkması durumunda sektördeki katma değer oranının artacağını öngörüyoruz. Yurtdışında yer alan tanıtım ofislerin de çalışmalarımızı hızlandırdık. Yapılacak kampanya ve projelerimiz kapsamında ilgili planlarımızı da hazırladık. Yasa sonrasında yabancıların Türkiye’ye geleceklerini, dolayısıyla şehrin merkezindeki projelere ilgi göstereceğini düşünüyoruz. Bu sebeple özellikle bu bölgelerdeki konut fiyatlarında artış olacağı kanısındayız. Bu bölgeler dışında kalan konutlar içinde belirli bir fiyat artışı bekliyoruz.
