F 35’in maliyetini İzmir düşürecek
Türkiye’nin de dahil olduğu 8 ülkenin ortaklığıyla yürütülen F 35 savaş uçağının F 135 motorları için parça üretecek İzmir fabrikasında inşaat çalışmaları hızla devam ediyor.
Kale Havacılık’ın yüzde 51, ABD’li Pratt & Whitney’in yüzde 49 ortaklığıyla oluşturulan şirket tarafından başlatılan ve temeli geçen yıl mayıs ayında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından atılan fabrikanın 20 bin metrekare alan üzerinde kurulacak ve 60 milyon dolara mal olacak ilk fazının bu yıl sonunda üretime geçmesi bekleniyor.
Yatırımla ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulunan Kale Grubu Teknik Bölüm Başkanı Osman Okyay, ilk fazın tamamlanması beklenmeden Ege Serbest Bölgesi içindeki kiralık bir tesiste 20 personelle bazı küçük parçaların üretimi ve eğitim çalışmalarına başladıklarını, ilk faz tamamlandığında 310 kişiye istihdam sağlanacağını belirtti.
Şu anki iş planına göre F 135’in yaklaşık 2 bin 200 parçasının İzmir’de üretileceğini anlatan Okyay, şöyle konuştu:
”Ortaklık görüşmeleri çerçevesinde ilk hedefimiz, uzun seneler sürecek projede yüksek teknoloji gerektiren ve katma değeri yüksek parçaların üretimini Türkiye’de gerçekleştirmekti. Bu bağlamda, yanma odası parçaları, döner parçalar ve sıcak bölüm parçalarının üretimi ile montaj grupları gerçekleştirilecek. Birinci fazda üretime geçiş süreci tamamlandığında yılda 130 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.
Bu tesisin ileriki fazlarda Pratt & Whitney şirketinin diğer askeri ve sivil uçak motorlarına da parça üretimi yapmak üzere yatırımlarını arttırması hedefleniyor.”
-F 16 örneği-
F 35 projesinin yüksek maliyetler nedeniyle eleştirildiği, Türkiye fabrikasının maliyetlere bir etkisinin olup olmayacağı yönündeki soru üzerine Okyay, her büyük proje gibi F 35 projesinde de başlangıç maliyetlerinin yüksek çıktığını, ancak seri üretime geçişle birlikte maliyetlerin düşürülmesinin hedeflendiğini söyledi.
F 16 projesi’nin de aynı şekilde başladığını ancak bu uçağın bugüne kadar 4 bin 500 adet sattığını belirten Okyay, ”F 35 çok uluslu bir proje ve her ülke maliyetleri aşağıya çekmek için önemli gayret sarf ediyor. Türkiye’deki rekabetçi şartlar ile parça maliyetlerini aşağıya çekebiliriz. Ancak burada önemli olan montaj grupları bütünlüğü çerçevesinde bu maliyetleri aşağıya çekmek. F 135 motorunda İzmir’deki tesisin bunu gerçekleştireceğini düşünüyoruz” dedi.
Ege Serbest Bölgesi içindeki tesisin temel atma törenine Cumhurbaşkanı Gül’ün katılımının büyük yankı uyandırdığına dikkat çeken Okyay, yatırım yapılan alanın uçak motoru endüstrisi gibi ileri teknoloji içeren bir alan olmasının da Türk savunma ve havacılık sanayine büyük değer katacağına inandıklarını belirtti.
